Wat hebben we dit jaar bereikt

Het jaar 2020 begon met goede economische vooruitzichten: het inwoneraantal nam toe, het aantal banen piekte en de bedrijfsvestigingen namen toe. 2020 was ook het eerste jaar dat we samen met ondernemers en andere partners uitvoering hebben gegeven aan de zes actielijnen van de Economische Visie #Kans voor Nijmegen. Deze visie is eind 2019 vastgesteld na een intensief, participatief traject met de stad. Als gevolg van de coronacrisis hebben  we in de uitvoering van de actielijnen van de economische visie wel bij moeten sturen om ondernemers en bedrijven in deze moeilijke tijd te ondersteunen. Deze paragraaf beschrijft de belangrijkste resultaten van het afgelopen jaar.

Ontwikkeling werkgelegenheid in cijfers en duiding
In het tweede van 2021 zullen naar verwachting de precieze gevolgen van de coronacrisis voor de banenontwikkeling in Nijmegen bekend worden. Die informatie hebben we nu nog niet. Wat betreft het aantal ingeschreven bedrijven bij de Kamer van Koophandel laat 2020 ondanks de crisis een groei zien van 694 bedrijven tot een totaal van 20873 in Nijmegen. Dit aantal ligt wel lager dan de topjaren 2017-2019 met gemiddeld meer dan 1000 vestigingen per jaar erbij. Gevolg van de coronacrisis is ook dat er 18% meer ondernemingen gestopt zijn ten opzichte van 2019. Faillissementen komen tot nu toe nauwelijks voor. In de aanwas van nieuwe bedrijven gaf met name het tweede kwartaal van 2020 een ongewone daling te zien. In het derde kwartaal is er vervolgens een flink herstel van de groei van het aantal bedrijven te zien, die ook in het vierde kwartaal van 2020, zij het iets gematigd, doorzet.  Deze ontwikkeling is een afspiegeling van het ondernemersvertrouwen. In het tweede kwartaal van 2020 is er een schrikreactie te zien bij regionale ondernemers. De beoordeling van het economisch klimaat in de daarop volgende drie maanden zakte nog iets sterker weg dan in najaar 2008, bij de aanvang van kredietcrisis. In het derde kwartaal verbetert dat beeld zeer sterk. Het ondernemersvertrouwen veerde regionaal terug naar “nog maar net negatief” (-5%-punt saldo). In het vierde kwartaal levert het vertrouwen weer wat in.

Veel Nijmeegse  ondernemers hebben te maken gekregen met steunregelingen
Er zijn ca. 4600 toekenningen in de drie tranches van de TOZO-regeling gedaan. Daarnaast zijn er in de drie tranches van de NOW-regeling 2400 toekenningen in Nijmegen geweest. Een aanzienlijke ondersteuning van bedrijven in de stad, bedoeld voor het behoud van economische activiteit en banen.

Digitaliseringsvouchers verstrekt aan MKB, horeca en detailhandel
Het stimuleren van innovatie is één van de zes actielijnen van de economische visie. In 2020 hebben we met de inzet van digitaliseringsvouchers 62 Nijmeegse MKB’ers kunnen helpen met het versneld digitaliseren van hun onderneming. Door digitale diensten te ontwikkelen of een webshop op te zetten, ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor ondernemers om hun producten aan te bieden. Dit is belangrijk, vooral nu de fysieke klantbezoeken door de coronamaatregelen zijn beperkt. Doordat de vouchers bij Nijmeegse IT-bedrijven moesten worden besteed, is het volledige effect van de vouchers (ongeveer € 350.000,- aan omzet) ten goede gekomen van de Nijmeegse economie. Het succes van de vouchers is tevens de basis geweest voor de MKB-deal ‘Sm@rt Together’ die het ministerie van Economische Zaken en Klimaat aan de regio Arnhem-Nijmegen heeft toegekend. Met de MKB-deal krijgen honderden MKB-bedrijven de komende jaren hulp bij vragen en investeringen op het gebied van digitalisering. Ook komen via de MKB-deal nieuwe digitaliseringsvouchers voor de regio beschikbaar.

We zijn blijven investeren in onze sterke clusters health & high tech
Binnen de actielijn excelleren uit de economische visie zetten we ons in om het cluster health & high tech nog verder te versterken. Hoewel de uitvoering van het programma door corona iets is vertraagd, heeft het Chip Integration Technology Centre (CITC) in 2020 haar eerste volle jaar succesvol afgerond. Van de vier innovatieprogramma’s zijn er drie opgestart of in ontwikkeling. Ook is in samenwerking met de HAN de chipintegratie-opleiding gestart. Om de ondersteuning aan innovatieve starters en groeiers binnen health & high tech te versterken, is met de partners binnen Briskr gewerkt aan een stevig werkplan voor 2021 met contouren voor een meerjarig programma. Briskr is een consortium van organisaties die (startende) ondernemers ondersteunen op weg naar succesvolle groei. Naast het ondersteunen van starters, gaat Briskr aan de slag met het aantrekken van bedrijven en het ontwikkelen van projecten die het cluster versterken.

Ook aan het profileren van onze economische sterktes hebben we gewerkt
In september is de POP’HUB store geopend. Dit is een fysieke winkel in de Marikenstraat, waar Nijmeegse innovaties aan het publiek getoond worden.  We hebben samen met partijen in de stad de newsroom health & high tech opgestart, waardoor mooie innovaties vanuit Nijmegen meer aandacht krijgen. We hebben opnieuw geïnvesteerd in het Parkinson op Maat-event. Tenslotte hebben we samen met de partners de promo Health & High Tech gelanceerd, waardoor alle inwoners van Nijmegen kennis konden maken met onze Health & High Tech sector. Als vervolg op de omgevingsvisie is er is ook gewerkt aan de visievorming voor de Kanaalzone-zuid en Winkelsteeg en de indiening van het (deel)project Stationsomgeving Goffert-NTC. In dit project worden kansen geboden aan een verdere doorontwikkeling van Novio Tech Campus, in combinatie met woningbouw o.a. ten behoeve van expats.

Impuls gegeven aan circulaire economie
De transitie naar een circulaire economie biedt economische kansen en is een bron van nieuwe werkgelegenheid. Niet voor niets is dit één van de zes actielijnen uit de economische visie. We hebben in 2020 een aantal circulaire initiatieven ondersteund. Met het programma Circulaire Kickstart zijn MKB-ondernemers bijvoorbeeld met vouchers van maximaal € 1.500,- op weg geholpen om hun circulaire businesskansen te benutten. Daarnaast hebben we in de stad een grote ambitie om samen met partners circulair bouwen te versnellen. Aan de stichting RvN@ is opdracht gegeven om met de aanwezige bouwbedrijven en onderwijsinstellingen aan de St. Hubertusstraat een sluitende businesscase op te stellen voor een Opleidingscentrum voor Circulaire Bouw. Samen met bedrijvenvereniging TPN-West is tenslotte een pilot gestart om gedurende 6 maanden afgedankte ICT-apparatuur bij de bedrijven op het bedrijventerrein op te halen en waar mogelijk door te verkopen voor hergebruik. De pilot is onderdeel van onze campagne ‘Samen Circulair en Energiebewust’.  Resultaten van de pilot zullen uitwijzen of dit kostendekkend kan worden uitgevoerd en mogelijk een vervolg kunnen krijgen.

In contact met ondernemers
De accountmanagers en de adviseurs van het OndernemersPunt zijn steeds in contact met ondernemend Nijmegen. Bijvoorbeeld door actief deel te nemen aan netwerkbijeenkomsten van bedrijventerreinen en ondernemersverenigingen. Vanuit de economische visie #Kans voor Nijmegen zijn verschillende activiteiten georganiseerd om het ondernemerschap en contacten met ondernemers te onderhouden. Zo zijn er toevallige lunchontmoetingen georganiseerd, hebben we inspiratie- en themabijeenkomsten georganiseerd en zijn ondernemers (digitaal) bezocht. Ook is in 2020 ingezet op een verbeterde informatievoorziening voor ondernemers op de gemeentelijke website. Hier staat alle actuele informatie voor ondernemers online en is een speciale pagina ingericht met informatie over het Ondernemerspunt en de accountmanagers met directe contactgegevens.

Start gemaakt met Skillshub
De inzet op human capital heeft in het afgelopen jaar bijzondere aandacht gekregen vanwege de effecten van de coronacrisis op de economie. We willen mensen zoveel als mogelijk aan het werk houden of (weer) krijgen.  Er zijn veel initiatieven in de regio die iets met skills doen en daardoor veel versnippering in het aanbod, waarbij velen zich richten zich op werkzoekenden. De Skillshub wordt nadrukkelijk ingevlogen vanuit het economisch perspectief. Om werkgevers te ondersteunen is het voorstel om een Skillshub op te richten, die werkt als een expertiseloket waar werkgevers informatie en ondersteuningen kunnen vinden, bijvoorbeeld in werk-naar-werktrajecten. In 2020 heeft het PFO Economie van de regio Arnhem – Nijmegen de opdracht gegeven om te komen tot een business case voor deze Skillshub. In september zijn we hiermee gestart. Met de provincie en The Economic Board is tenslotte gewerkt aan een Human Capital agenda voor de regio, waarbij vooral de vraag van de ondernemers centraal staat.

Werklocaties en Binnenstad  verder versterkt
We willen bereiken dat bedrijven in de regio blijven en ondersteund worden in hun groei, dat nieuwe bedrijven zich kunnen vestigen en ondernemerschap gestimuleerd wordt. Dat vraagt ook om het versterken van onze werklocaties. Er is in 2020 gewerkt aan de verduurzaming van werklocaties door o.a. energiescans uit te voeren op de werklocaties Bijsterhuizen, TPN West en Nijmegen Zuid.  In 2020 is de transitie van De Smeltkroes naar de NYMA makersplaats in gang gezet met als doel de bedrijfscontinuïteit van de huidige 130 bedrijven uit de Honig te waarborgen. Diverse projecten zijn gerealiseerd, waaronder  de “duurzaamheidsmakelaar” en de Campagne “Support your locals”. Er is gewerkt aan het versterken van de haven door de haven economisch beter te profileren middels een informatieve website. Door continue informatie uit te wisselen in de havenwerkgroep is de kans groter dat watergebonden bedrijven zich vestigen en/of uitbreiden op beschikbaar gekomen terrein.  Er is een traject in gang gezet om te onderzoeken in hoeverre de toegankelijkheid van de haven kan worden verbeterd. Via Logistics Valley regio Nijmegen is een project gestart, ‘kansen voor water’, waarbij de modal shift (de verschuiving van wijze van vervoer) van weg naar water wordt gestimuleerd.  Samen met de gemeenten in de regio Arnhem Nijmegen en de provincie Gelderland is gewerkt aan de herziening van het  Regionaal Programma Werklocaties. Met deze herziening komt er in 2021 nieuwe ontwikkelruimte voor bedrijventerreinen beschikbaar.

De Binnenstad is een belangrijke werklocatie en het visitekaartje voor de verblijfseconomie in Nijmegen. In 2020 zijn we blijven investeren in belangrijke ontwikkellocaties in de Binnenstad, zoals de Waalkade en het Valkhofkwartier. Met hulp van een straatmanager hebben we het vestigingsklimaat  op de Waalkade, in de Hertogstraat, Augustijnen- en Bloemerstraat  verder verbeterd.  De sfeer en ambiance in de openbare ruimte in de binnenstad zijn verder verbeterd door projecten als de Waterwolf op de Waalkade en het verwijderen van de kiosken. Het Huis voor de Binnenstad is verder geprofessionaliseerd, mede dankzij het Binnenstadsfonds.

Old City, Young Vibe
We willen de profilering van onze aantrekkelijke stad versterken. In 2020 hebben we daarvoor een nieuwe Uitvoeringsagenda Citymarketing 2030 vastgesteld, waar we direct uitvoering aan zijn gaan geven. We hebben met de campagne Old City Young Vibe het merk geïntroduceerd bij de Nijmegenaren en hebben promotiefilmpjes gemaakt van Nijmegen die ruim gedeeld zijn. Ook is de samenwerking met de stad geïntensiveerd. We hebben bijvoorbeeld samen met studenten van ‘Tourism and Cultural Heritage’ van de Radboud Universiteit de Oudste Stad op IntoNijmegen geladen. We hebben de Walk of the Town gelanceerd en een buitenprogramma aan de Winterweken toegevoegd. Intonijmegen.com is verder geoptimaliseerd tot de online etalage van de stad. De website is verbreed tot een platform voor de stad, is uitgebreid met deelgebieden, ondernemersprofielen en grotendeels tweetalig. In samenwerking met de stichting Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen en de regio Rijk van Nijmegen is de toeristische marketing en promotie gestructureerd en geïntensiveerd.